تاﻻر اشرف در اصفهان

تاﻻر اشرف
وجه تسمیه این بنای تاریخی به صورت واضح مشخص نمی‌باشد و در مورد آن چندین نظریه وجود دارد که حتـی برخی دیگری را رد می‌کند. مثﻼ در بعضی کتاب‌ها گفته شده که نام اشرف به دلیل این اســت کـه می‌گوینـد چـون اشرف افغان در بین عمارات سلطنتی دوره صفویه این بنا را برای سکونت خود انتخاب کرده است از ایـن رو این بنا با نام تاﻻر اشرف خوانده شده است. اما در کتاب آثار ایران آندره گدار این وجه تسمیه کـاملا اشـتباه خوانده شده و گفته شده که نام این تاﻻر هیچ ارتباطی با اشرف افغان ندارد و این بنا را به شاه عباس دوم نسبت داده‌اند. این عمارت مجموعه‌ای از اتاق‌ها و تاﻻرهای زیبایی است که دارای تزئینات بسیار زیبا و بــا ارزش است و بـرای سکونت پادشاه و خانواده و دربار او از آن استفاده می‌شده است. خوشبختانه تاﻻر مرکزی این کاخ و یکـی از اتـاق‌های بزرگ آنکه دارای تزئینات عمده و بسیار زیبا می‌باشد هنوز پابرجا است و می‌توان گفت اکثر تزئینات آن به صورت کامل و سالم موجود است.
این فضا بسیار مجلل بوده و دارای گچ بری‌های برجسته ﻻجوردی و طﻼکاری بوده، طاق‌های آن بلند و از مقرنس هاس زیبای طﻼکاری پوشیده شده است. در وسط تاﻻر مرکزی در سقف یک ترنج زیبا از طﻼی خالص وجود دارد که بسیار چشم نواز و جذاب بوده و به محض ورود به فضا نظر همه را به خود جلب می‌کند. یکی از مـواردی کـه در این بنا خاطر انسان را می‌آزارد این است که این بنا علی رغم اینکه دارای در و پنجره‌های متعدد و زیبایی بوده و همگی هم به سمت جنوب باز می‌شده است، همه نابوده شده و در حال حاضر هیچ اثری از این در و پنجره هــا باقی نمانده است. سازه این بنا تقریبا کامﻼ با چوب بست اجرا شده است. بام این بنا به صورت مسطح و بر روی پایه‌های بلندی که با طﻼی ضخیم پوشیده شده بنا نهاده شده است، سقفی که ارتفاع آن حدود ۲۶ یا ۲۷ قدم بوده و به وســیله قطعـات چوب متصل به هم تزیین شده، تزئینی که برق طﻼی آن زیبایی خاصی را به این فضا داده است.
این بنا در دوره‌های مختلف تاریخی کاربری‌های متفاوتی داشته و اقوام مختلفی را در خود جای داده است شاردن سیاح فرانسوی در مورد این بنا چیزی نگفته است. اما به بنایی به نام تاﻻر طویله اشاره می‌کند کـه در همیـن مکـان قرار داشته و تاجگذاری شاه سلیمان در آن انجام شده است که از نظر ساختمانی با تاﻻر اشرف تفاوت داشته اسـت. پس بنابر گفته‌های شاردن می‌توان ساخت آن را مربوط به اواخر سلطنت شاه سلیمان و یا عهد شاه سلطان حسین دانست. از طرفی دیگر گفته‌اند که اوایل جنگ جهانی اول ۱۹۱۸-۱۹۱۴این تاﻻر به صورت انبـار علوفـه بوده و سـپس واحدهای نظامی روسی در آن مستقر شده و پس از آنجایگاه دسته موزیک نظامی بوده است که خوشبختانه در آن دوران تزئینات زیبای این بنا در زیر گچ پنهان بوده و نمایان نبوده است. در یک دوره ساختمان‌های چپ و راست تاﻻر که فشار طاق‌ها را خنثی می‌کرد، را خراب کردند و این امر باعـث شد که بقای بنا به خطر بیفتد. این اتفاق باعث شد که شکاف‌هایی در بدنه و گنبد بوجود آید و در شـرف ریـزش قرار گیرد ولی با مرمت این بنا از خطرات احتمالی دیگر جلوگیری شــد و بعـد از مرمت و اسـتحکام بنـا گچهـای پوشاننده تزیینات را برداشته و گچ بری‌های زیر آن را ترمیم کردند.